Houd je kosten onder controle met de cost performance index

Wat wil je als projectmanager vooral vermijden? Juist: projecten die over budget gaan. Toch laat onderzoek van het Project Management Institute zien dat dit nog (te) vaak voorkomt. Professioneel projectmanagement blijkt daarin een groot verschil te maken. Bij bedrijven die dat inzetten blijft 63% van de projecten binnen budget, terwijl dat bij organisaties zonder professioneel projectmanagement dat maar 48% is.
BE NL SEO Blog CPI

Dat verschil bewijst maar weer hoe belangrijk het is om je projecten strak op te volgen. Een van de beste manieren om dat te doen? Het volgen van de cost performance index (CPI). Daarmee zie je direct of je voor elke euro die je uitgeeft ook voldoende waarde terugkrijgt. In deze blog lees je precies hoe je de CPI berekent én gebruikt om je projecten winstgevender te maken.

Wat is de cost performance index?

De cost performance index wordt (of kosten-prestatie index) geeft antwoord op een simpele vraag: krijg ik waar voor mijn geld? Het is een prestatie-indicator die de waarde van je opgeleverde werk vergelijkt met de kosten die je maakt. De waarde van de CPI is vrij eenvoudig te lezen:

✅ Een CPI boven de 1 betekent dat je onder budget zit.
❌ Zit de CPI onder de 1? Dan geef je meer uit dan gepland.

Misschien heb je het al eens meegemaakt: je hebt, samen met je team, keihard gewerkt aan een project. Maar uiteindelijk bleek de winst lager uit te vallen dan verwacht. Dit is geen uitzondering! Uit het PMI‑onderzoek blijkt dat bij organisaties zonder professioneel projectmanagement slechts 32% van de projecten volledig succesvol is. Geen wonder dat de uiteindelijke marge vaak tegenvalt. De CPI is hier onmisbaar. Want als je de CPI volgt zie je budgetproblemen vaak eerder aankomen, zodat je tijdig kan ingrijpen!

Volg eenvoudig al je KPI’s

Met Statistieken van Teamleader Focus volg je super gemakkelijk al je KPI’s. Dankzij de real-time dataverwerking weet je altijd hoe je er financieel voor staat en kan je direct ingrijpen als het nodig is. Probeer het zelf! Nu twee weken helemaal gratis.

Pssst … leestip! Voor kleine ondernemers is elk project cruciaal. Met deze tips voor projectbudget hou je je financiën scherp in de hand.

De formule voor cost performance index

De formule voor CPI is heel simpel:

CPI = verdiende waarde / werkelijke kosten
Of in het Engels: Earned Value (EV) / Actual Cost (AC)

  • Verdiende waarde: wat je werk tot nu toe waard is. Reken dit uit door het percentage afgerond werk te vermenigvuldigen met je totale projectbudget.
  • Werkelijke kosten: alle kosten die je tot nu toe hebt gemaakt voor het project.

Rekenvoorbeeld
Je hebt een renovatieproject aangenomen voor €10.000. Na twee weken is 40% van het werk klaar (verdiende waarde = €4.000), maar je hebt al €5.000 uitgegeven.

CPI: €4.000 / €5.000 = 0,8.

Dat getal 0,8 vertelt je meteen dat je meer uitgeeft dan gepland. Voor elke euro die je uitgeeft, krijg je maar €0,80 waarde terug.

Wat betekenen die CPI-waarden voor je project?

CPI > 1: Je haalt meer waarde dan je uitgeeft. Een CPI van 1,2 betekent dat elke uitgegeven euro €1,20 oplevert.

CPI = 1: Perfect op schema. Je geeft niet meer uit dan voorzien, maar je maakt ook geen extra winst. Of je uiteindelijk winst boekt, hangt af van je geplande marges en de verkoopprijs die je met de klant hebt afgesproken. 

CPI < 1: Je geeft meer geld uit dan gepland. Bij een CPI van 0,8 krijg je maar €0,80 waarde voor elke uitgegeven euro.

Hoe hoger de CPI, hoe beter je project financieel presteert. Voor meer financiële inzichten bekijk je ook onze KPI-voorbeelden.

CPI gebruiken voor betere projectresultaten

Goed, hoe zet je de CPI dan in zodat je betere projectresultaten bereikt?

  1. Meet regelmatig je CPI
    Dit doe je maandelijks voor de meeste projecten en wekelijks voor projecten met veel risico.
  2. Grijp in bij een lage CPI
    Zakt je CPI onder de 0,8? Tijd voor actie. Denk aan het onderhandelen van prijzen met leveranciers, het optimaliseren van werkprocessen of samen met je klant de scope bijstellen.
  3. Gebruik de CPI in je communicatie
    Budgetproblemen kan je beter vroeg delen dan verzwijgen. Gebruik de CPI daarom voor transparante communicatie met klanten. Dit laat zien waar je staat, zodat je op tijd samen kan zoeken naar oplossingen. 
“Soms werken we met hele grote offertes en langdurige projecten. Je wil dan voor jezelf en voor de klant de kosten en planning transparant maken. Met Teamleader kunnen we alle kosten gedetailleerd bekijken en opnemen. Zo weten we hoeveel we verdienen aan een project.”
Emily Leten, Asbitech

Automatische budgetbewaking zonder formules

Eerlijk is eerlijk: formules berekenen kost tijd. En als ondernemer wil je vooral bezig zijn met je klanten en projecten, niet met formules.

Daarom rekent Teamleader Focus automatisch je projectprestaties door. Met Teamleader Focus:

  • krijg je realtime inzicht in je kosten versus opbrengsten;
  • ontvang je een automatische waarschuwing als je over budget dreigt te gaan;
  • kan je je tijdsregistratie koppelen aan de factuur;
  • heb je een helder overzicht van de winstgevendheid per project

Geen gedoe met tabellen of formules. Wél een duidelijk overzicht en grip op je budget. Ook proberen? Dat kan helemaal gratis en zonder kredietkaart. Probeer het zelf!

‘t Is makkelijk! Probeer het zelf

Veelgestelde vragen

Hoe vaak moet ik de CPI van mijn project berekenen?

Voor de meeste projecten is maandelijks genoeg. Bij grotere of risicovollere projecten: liever wekelijks.

Bij welke CPI-waarde moet ik me zorgen maken?

Een CPI onder 0,8 vraagt om directe actie. Dit betekent 25% budgetoverschrijding als je niets verandert.

Werkt de CPI ook voor kleine projecten (onder €5.000)?

Ja! Het volgen van de CPI kan je inzetten voor alle projectgroottes. Juist bij projecten met kleinere marges is het prettig om dit strak te volgen, zodat je op tijd kan ingrijpen waar nodig. 

Probeer nu gratis

Gerelateerde blogposts